Przestawne ścianki na kółkach - podziel mieszkanie bez remontu

Chcesz wydzielić sypialnię w kawalerce, kącik do pracy w salonie albo tymczasowy pokój gościnny, ale nie możesz robić stałych przegród? Przestawna ścianka na kółkach daje prywatność i porządek bez kurzu, pozwoleń i wiercenia.

To mebel wielkości drzwi lub regału, który przesuwasz jedną ręką. W dzień łączy przestrzeń, wieczorem robi z salonu komfortową sypialnię. Klucz to stabilna podstawa, właściwe kółka, masa tłumiąca i rozsądne wymiary dopasowane do polskich mieszkań.

Praktyczny punkt wyjścia: jedna ścianka 90-100 x 200 cm, podstawa w kształcie litery T o głębokości 35-45 cm, masa całkowita 30-45 kg, kółka 100 mm z hamulcami. Dwie takie ścianki ustawione pod kątem dają pełniejsze wydzielenie strefy.

• Micro-BOM - ścianka 100 x 200 cm (PLN, orientacyjnie brutto)
• Sklejka 12 mm, 2 szt. 100 x 200 cm - 2 x 180-260
• Kantówka sosnowa 44 x 44 mm, ok. 12 mb - 120-170
• Belka podstawy 60 x 100 mm, 2 mb - 70-110
• Kółka 100 mm z bieżnią gumową, 4 szt. (min. 2 z hamulcem) - 140-260
• Filc akustyczny PET 12 mm, 2 m2 - 180-260
• Mata bitumiczna 2-3 mm, 2 m2 - 80-140
• Blacha stalowa balast 2 x 5 kg lub obciążniki żeliwne 2 x 10 kg - 100-200
• Taśma EPDM 3 mm, 10 m - 30-50
• Wkręty do drewna, kątowniki, podkładki, klej montażowy - 60-120
• Wykończenie: olejowosk lub lakier wodny, 0.5 l - 40-90
• Razem: 1000-1560

Plan i wymiary - stabilność bez niespodzianek

Bezpieczna ścianka musi się trudno przewrócić, łatwo przetoczyć i zmieścić w drzwiach. Zasady projektowe, które działają w małych mieszkaniach:

• Wysokość: 180-210 cm. Powyżej 210 cm rośnie dźwignia i ryzyko wywrócenia.
• Szerokość modułu: 70-100 cm. Szerokość 90 cm przejedzie przez typowe drzwi 80-90 cm po skosie.
• Podstawa T: 35-45 cm w głąb, ramię poprzeczne przynajmniej 60-80 cm. Im wyższa ścianka, tym głębsza podstawa.
• Masa: 30-45 kg na moduł. Lekka ścianka nie tłumi i jest chybotliwa, zbyt ciężka jest kłopotliwa na panelach.
• Kółka: średnica 100 mm z miękką bieżnią, 2 z hamulcem, nośność min. 60 kg na koło. Rozstaw przy narożach podstawy, nie zbyt wąsko.
• Prześwit: 8-12 mm nad podłogą, żeby nie zbierać kabli i dywanów, a jednocześnie nie tworzyć wielkiej szczeliny akustycznej.

Przed zakupami zmierz windę i klatkę. Jeśli wejście do mieszkania ma wąski skręt, rozważ konstrukcję skręcaną na miejscu lub moduł 2 x 50 cm zamiast 1 x 100 cm.

Konstrukcja krok po kroku

1. Rama nośna

• Potnij kantówki 44 x 44 mm: 2 szt. 196 cm, 2 szt. 84 cm. Zostaw po 2 cm luzu na okładziny i podkładki.
• Sklej ramę prostokątną na klej i wkręty, kontrolując kąty kątownikami stolarskimi. Wzmocnij naroża kątownikami metalowymi od wewnątrz.
• Wprowadź jedną lub dwie poprzeczki 44 x 44 mm w 1/3 i 2/3 wysokości - podparcie pod okładziny i wypełnienie akustyczne.

2. Podstawa w kształcie T

• Belka podłużna 60 x 100 mm długości ok. 70-80 cm, poprzeczna 90-100 cm. Połącz śrubami przez stalowe kątowniki łączące, tworząc stabilne T.
• Pod belkami naklej taśmę EPDM - odsprzęgli podłogę i zredukuje drgania.
• W zagłębieniu belki podłużnej ukryj balast: płaskie płyty stalowe 2 x 5 kg lub żeliwne obciążniki 2 x 10 kg. Zabezpiecz je w kasecie z OSB lub stali, przykręć do belki i zakryj listwą.
• Przykręć ramę ścianki do podstawy przez płytki montażowe, minimum 4 śruby M8 z podkładkami sprężynowymi.

3. Kółka i toczenie

• Dobierz kółka z bieżnią z gumy TPR lub poliuretanu miękkiego, średnica 100 mm. Dwa z hamulcem zakładaj od strony częściej blokowanej.
• Przykręć kółka do końców belki poprzecznej i do skrajów belki podłużnej. Rozstaw maksymalny - poprawia stabilność boczną.
• Sprawdź prześwit 8-12 mm, dokładaj podkładki dystansowe pod płyty jezdne jeśli trzeba.
• Opcja: jeśli masz długi dywan, wybierz kółka o średnicy 125 mm - łatwiej przejadą, ale lekko podniosą szczelinę.

4. Wypełnienie akustyczne

• Na wewnętrzne powierzchnie ramy naklej taśmę EPDM. Oddzieli okładziny od ramy i ograniczy przenoszenie drgań.
• Włóż filc akustyczny PET 12 mm w pole ramy, lekko na zakład. To materiał chłonny, czysty w obróbce, bezpyłowy.
• Doklej warstwę masy: mata bitumiczna 2-3 mm lub gęsta mata kauczukowa 2 mm. Zwiększa bezwładność i utrudnia przenikanie mowy.
• Nie używaj luźnej wełny mineralnej w meblu mobilnym - kruszy się i pyli. Jeśli chcesz wyższą chłonność, zastosuj płyty porowate PET 20 mm w kasetach.

5. Okładziny i połączenia

• Od zewnątrz przykręć sklejkę 12 mm. Między sklejką a ramą zostaw 2 mm luzu na taśmie EPDM i nie dociskaj na siłę - działamy odsprzęgająco.
• Na krawędziach pionowych zrób zakładkę 15-20 mm z listewki - zakryje szczelinę między dwiema sąsiednimi ściankami, zmniejszając przeciek akustyczny.
• Łączniki między ściankami: dwie obejmy magnetyczne lub docisk śrubowy z motylkami. Dzięki temu dwa moduły utworzą stabilny narożnik.

6. Wykończenie i bezpieczeństwo

• Zaokrąglij krawędzie R3-R5 frezem lub papierem - mniej urazów i zadziorów.
• Wykończ olejowoskiem lub lakierem wodnym, 2-3 cienkie warstwy, z delikatnym matowym połyskiem 10-20 GU.
• Na dolnej krawędzi od strony użytkownika dodaj miękki odbojnik szczotkowy 10-15 mm - ograniczy szczelinę świetlną i podmuchy.
• Uchwyty: wpuszczane muszlowe po obu stronach na wysokości 100-120 cm ułatwiają manewrowanie.
• Jeśli w domu są dzieci lub zwierzęta, rozważ dyskretne mocowanie antypowrotne: linka meblowa do ściany lub sufitu na czas dłuższego postoju. Wypinana karabińczykiem.

7. Dodatki funkcjonalne

• Tablica robocza: biała suchościeralna 60 x 90 cm wklejona w okładzinę od strony biurka.
• Półki płytkie 12 cm tylko po stronie przeciwnej do ruchu - nie obciążają nierówno i nie haczą o nogi.
• Górny karnisz ścianki: drążek i kotara blackout wydłuży ścieżkę dźwięku i doda prywatności nocą.
• Rynienka kablowa i listwa zasilająca z samozatrzaskiem - prowadź przewód spiralny przy belce podstawy, nie po podłodze.

Akustyka i prywatność - czego realnie oczekiwać

Ścianka mobilna nie zastąpi murowanej przegrody, ale dobrze zaprojektowana realnie poprawia komfort. Praktyczne wyniki z mieszkań, gdzie wdrażaliśmy takie rozwiązania:

• Redukcja słyszalności zrozumiałej mowy po drugiej stronie o 6-10 dB przy pojedynczym module 12 mm z filcem i matą - to odczuwalna różnica.
• Dwie ścianki ustawione w literę L oraz zasłona na górze dodają kolejne 2-4 dB i wyraźnie obniżają przesłuch bezpośredni.
• Spadek pogłosu w strefie pracy lub snu o 0.1-0.2 s dzięki chłonnym okładzinom - mniej echa, lepsza zrozumiałość mowy.

Aby wycisnąć maksimum efektu:

• Dbaj o szczeliny. Zakładki krawędzi 15-20 mm, szczotka dolna, zasłona górna i przesunięcie dwóch paneli względem siebie zmniejszą boczne „przecieki”.
• Dodaj ciężar. Każde 5 kg więcej w podstawie poprawia stabilność i trochę izolacyjność na niskich częstotliwościach.
• W tle użyj cichego szumu wentylatora lub oczyszczacza na najniższym biegu - maskuje resztki mowy lepiej niż żadna osłona.

Warianty projektowe i koszty

• Budżet do 600-900 PLN: płyta wiórowa laminowana 16 mm zamiast sklejki, filc PET 9 mm, kółka 75 mm. Plusy: cena. Minusy: większa masa własna bez zysku akustycznego, gorsze kółka na progach.
• Standard 1000-1500 PLN: sklejka 12 mm, filc PET 12 mm, mata bitumiczna, kółka 100 mm, balast 10-20 kg. Najlepszy stosunek ceny do efektu i trwałości.
• Premium 1800-2500 PLN: rama aluminiowa, okładziny HPL lub fornir, część górna z ryflowanego szkła bezpiecznego 6 mm, kółka przemysłowe 125 mm, łączniki zamkowe. Styl biurowy high-end, bardzo odporne wykończenie.

Waga gotowego modułu zazwyczaj 30-45 kg. Szerokość 90 cm i wysokość 200 cm pozwalają przejechać przez większość drzwi 80-90 cm pod lekkim skosem. Jeśli masz wąską windę, rozważ moduł 80 x 190 cm lub składane na śruby narożniki.

Najczęstsze błędy i szybkie naprawy

• Za wąska podstawa: 20-25 cm to za mało. Dokręć dodatkową belkę poprzeczną lub dołóż „skrzydełka” 10-15 cm po bokach.
• Twarde kółka plastikowe: hałasują i ślizgają się. Wymień na gumowe TPR 100 mm, dwa z hamulcem.
• Luźne okładziny: rezonans i brzęczenie. Dodaj paski EPDM między ramą a płytą i gęściej skręć wkrętami co 15-20 cm.
• Brak balastu: ścianka „tańczy” przy przesuwaniu. Wsuń do kasety dwie płyty stalowe albo obciążniki żeliwne i dociąż podstawę.
• Za duże szczeliny: dołóż listwę zakładkową na stykach i szczotkę dolną 10-15 mm. Zawieś też gotową kotarę 140 cm szerokości nad ścianką.

Podsumowanie

• Wybierz moduł 80-100 x 190-210 cm i podstawę T 35-45 cm głębokości.
• Użyj kółek 100 mm z bieżnią miękką i minimum dwóch hamulców.
• Dodaj masę: filc PET 12 mm i matę bitumiczną, a do podstawy 10-20 kg balastu.
• Uszczelnij szczeliny zakładkami i szczotką dolną, rozważ górną zasłonę.
• Wykończ krawędzie i uchwyty tak, by ściankę dało się wygodnie i bezpiecznie przestawiać.

FAQ

Czy ścianka na kółkach może stać blisko kaloryfera?

Może, ale zostaw minimum 10 cm odstępu od grzejnika. Okładziny z drewna lub HPL są odporne na typowe temperatury. Nie zasłaniaj w całości konwekcji - ustaw ściankę pod kątem lub z przerwą.

Jak zabezpieczyć ściankę przed wywróceniem przy dzieciach?

Zwiększ głębokość podstawy do 45 cm, dodaj dodatkowy balast 5-10 kg, a przy dłuższym postoju przypnij linką meblową do ściany. Unikaj wieszania ciężkich półek od strony dziecka.

Jakie kółka wybrać na panele winylowe i próg 1 cm?

Miękkie TPR 100-125 mm, z łożyskami kulkowymi. Średnica 125 mm lepiej pokona próg 1 cm. Sprawdź, czy hamulce trzymają na gładkiej powierzchni.

Czy można dołożyć drzwi w ściance?

Lepiej zrobić drugi moduł ścianki i połączyć je łącznikami, a przejście zasłonić kotarą lub wąskim skrzydłem na zawiasach meblowych. Lekkie drzwi w mobilnym meblu często psują stabilność.